Барсакелмас давлат табиий қўриқхонаси (қоз. Барсакелмес мемлекеттік табиғи қорығы) Қозоғистоннинг Қизилорда вилоятидаги Арал туманида жойлашган.

Қўриқхона ҳудуди икки кластерли бўлимдан иборат: «Барсакелмес» ва «Каскакулон». «Барсакелмес» бўлими аввалги қўриқхона ҳудудини (16 975 гектар) ва қуритилган кўл тубини ўз ичига олади, умумий майдони 50 884 гектарни ташкил этади (шундан қўриқхона ядро зонаси 37 725 гектар, тампон зона эса 13 159 гектар). «Каскакулон» бўлими 109 942 гектарни эгаллайди (ядро зонаси 68 154 гектар, тампон зона эса 41 788 гектар).

Қўриқхонада ўсимликларнинг 278 тури мавжуд бўлиб, улардан баъзилари Қозоғистон эндемиклари: полин (Арал ва тармоқли), Пратовнинг ўсимлиги, жüзгüнларнинг турли турлари (қурвачали, паст ўсувчи, Талибин), Борчовнинг лалеси.

Қўриқхона ҳудудида қизил китобга киритилган ноёб ва йўқолиб бораётган ҳайвон турлари яшайди. Бу ўрнитофауанинг вакиллари бўлиб, қуйидагиларни ўз ичига олади: чиғаноқли пеликан, оқ-кўзли қорақулоқ, мармар чирқич, кичик оқ лайлак, қўнғироқ қуш, ясси бўлиб турган бўриқуш, туманли қирғоқ, заранг бургут, калхат, ҳарир қарға, мерлин, қора-буйнузли қушкуш, оқ-буйнузли қушкуш, сачак, жигарранг кабутар, буқалик. Сут эмизувчилардан эса, жаранғак, туркман кулани, сайғоқ, тасмания, ноёб чаққонли тушканча, қулоқлик кирпи каби қизил китобга киритилган ҳайвонлар мавжуд. Каскакулон бўлимида ҳозирда кулан ва жаранғакнинг асосий популяциялари мавжуд, чунки бу ерда ичимлик суви манбалари мавжуд.

Орол оролидаги ҳайвонот дунёси материк ҳайвонот дунёсидан фарқ қилади ва кичикроқ турлар билан тавсифланади. Орол ҳудудида 13 тур сутэмизувчилар, 202 тур қушлар ва 8 тур судралувчилар мавжуд. Қўриқхона ҳайвонот дунёсида ноёб турлар сифатида кулан, жаранғак ва сайғоқ ўз ўрнини эгаллайди. Қушлар орасида эса жаск (дроф-красотка), кичик ва кулранг қалдирғочлар, тош қушлари ва сариқ ўвшанлар мавжуд.

«Барсакелмес» — Қозоғистондаги ягона қўриқхона бўлиб, у экстремал экологик шароитларга эга — бу жой Ароқ денгизининг пасайган ҳудудида жойлашган. Яъни, бу глобал экологик фалокат зонасида жойлашган.

2016 йилда Барсакелмес УНEССОнинг Биосфера қўриқхоналари Жаҳон тармоғига киритилган ва қўриқхонанинг «Дельта» номли бўлими, сувсизлашган боғларни ўз ичига олган бўлиб, халқаро Рамсар Конвенцияси томонидан ҳимоя қилинади.